Boekentoren wordt gerestaureerd
Het Gentse architectenbureau Robbrecht & Daem renoveert de universiteitsbibibliotheek van de Universiteit Gent, beter gekend als de Boekentoren. Volgens een voorlopige planning zal de studie van de eerste restauratieronde afgerond zijn eind 2009. Ten vroegste in 2010 zullen de werken worden aanbesteed voor de restauratie van het imposante gebouw, dat in 1934 door Henry van de Velde werd ontworpen en nog steeds geldt als één van de beste Belgische voorbeelden van modernistische architectuur. De architecten zeggen dat ze zich respectvol willen opstellen. Niet alleen moet de Boekentoren de tand des tijds weerstaan maar men moet de bibliotheek ook geschikt maken voor eigentijds gebruik.
In september 2005 verklaarde de Universiteit Gent zich akkoord met het opstarten van het project voor de restauratie van de Universiteitsbibliotheek en het voormalig Hoger Instituut voor Kunstgeschiedenis en Oudheidkunde omwille van de uitzonderlijke cultuurhistorische waarde van de gebouwen. Deze beslissing werd genomen nadat bleek hoe slechte de staat van het complex wel was. Aanleiding was een studie die verscheen op initiatief van André Singer. Deze studie wilde het belang van dit meesterwerk van Henry van de Velde aantonen en de slechte toestand waarin het gebouw zich bevindt aanklagen. Intussen kaapte de Boekentoren de derde plaats weg in de door Canvas georganiseerde Monumentenstrijd. Conform het wedstrijdreglement van de Monumentenstrijd, zullen er vanaf 2008 al beperkte restauratiewerken aan de belvedère op de hoogste verdieping uitgevoerd worden.
De studieopdracht voor de gehele restauratie werd Europees aanbesteed via de procedure van de Open Oproep van de Vlaamse Bouwmeester. Via de procedure van de Open Oproep stelde de Vlaamse Bouwmeester een preselectie voor van de tien meest geschikte kandidaten, van wie vijf ontwerpteams geselecteerd werden. Deze selectie bestond uit drie Belgische en twee buitenlandse teams: Stéphane Beel Architecten (Gent), Wessel De Jonge Architecten (Rotterdam), LIN Gesellschaft von Architekten (Berlijn), Robbrecht en Daem Architecten (Gent), Driesen-Meersman-Thomaes Architecten (Antwerpen). Uiteindelijk werden Robbrecht en Daem Architecten voorgedragen als uiteindelijke laureaat. In hun portfolio prijken onder meer het ontwerp van Documenta IX in Kassel, het Concertgebouw in Brugge, de Leopold De Waelplaats voor het Antwerpse Museum voor Schone Kunsten, de kanaalhuizen in Gent en het Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam.
“De logica van het gebouw bepaalt de ingrepen zelf”, zegt architect Paul Robbrecht. “Ons ontwerp is gestoeld op een stevige ruimtelijke (her)organisatie en een effectief concept voor de werking van de bibliotheek. De opdracht omvat omvat tevens een complete actualisatie met een aantal interessante ingrepen zoals de inrichting van de cafetaria op de verdieping, met zicht op de toren, een bijkomende toegang via de Sint-Hubertusstraat, een ondergronds archief onder de binnentuin en het toegankelijk maken van de belvedère voor het publiek. Bijzondere aandacht gaat hierbij naar het bewaren van het originele uitzicht van het gebouwencomplex. De Universiteit legde als bouwheer de lat hoog bij de keuze van een ontwerpteam voor haar Boekentoren en ambieerde niet meer of minder dan een hoogstaande totaalrevisie van het gebouw. “Het ontwerp wordt gekenmerkt door een goede balans tussen het respect voor het gebouw en de nieuwe ingrepen en is technisch zeer goed onderbouwd”, zegt vicerector Luc Moens. “We appreciëren in het ontwerp vooral de zorg voor het bestaande gebouw”.
Link: www.boekentoren.be
Guido Van Peeterssen
