Voor de eerste keer is een productie van Achim Freyer in de Vlaamse Opera te gast. De Duitse regisseur is vooral bekend door zijn legendarische ensceneringen van o.a. Iphigenie auf Tauris in München en Amsterdam, Die Zauberflöte in Hamburg, een Philip Glasstrilogie in Stuttgart en Don Giovanni in Venetië en Straatsburg. Mozarts opera ‘Don Giovanni’ verleent de bijzonder populaire theaterfiguur van de verleider uit Sevilla in één klap mythische proporties. In 1787, het jaar waarin Mozart Don Giovanni schreef, werden niet minder dan vier opera’s gecomponeerd over deze figuur. De vermakelijke libertijn uit de talrijke Don Juan farces wordt bij Mozart een verontrustende anarchist die liever voor zijn eigen ondergang kiest dan een leven vol lust en genot opgeeft.
Bij een poging om Donna Anna te verleiden wordt Don Giovanni uitgedaagd tot een duel door diens vader, de Commendatore, Die wordt gedood en Donna Anna’s verloofde, Don Ottavio, belooft hem te wreken. Hierna richt Giovanni zijn pijlen op het boerenmeisje Zerlina, tot groot ongenoegen van haar vriend Masetto. Ook Donna Elvira, een vroeger liefje, kruist zijn pad. Op een gemaskerd feest slaagt Don Giovanni er in om Zerlina mee te tronen. Daarop zweren Anna, Elvira en Ottavio wraak te nemen. Om de dienstmeid van Donna Elvira te verleiden doet hij zich voor als zijn knecht Leporello. Hij verwisselt van kleren met de knecht en geeft Masetto en passant een pak slaag. Leporello, in de kleren van Don Giovanni, kan maar met moeite aan de woede van de bedrogenen ontsnappen. De meester en zijn dienaar ontmoeten elkaar weer op een begraafplaats vlakbij het graf van de Commendatore. Don Giovanni roept tegen een beeld op dat graf dat hij de Commendatore uitnodigt voor een diner. Het beeld accepteert. Bij het diner staat het standbeeld inderdaad aan de deur en eist dat Giovanni zijn leven betert. Die weigert en wordt verzwolgen door vlammen vanuit de hel.
Mozart componeerde Don Giovanni na zijn triomfantelijke Le Nozze di Figaro voor het Nationaal theater in Praag. De première in 1787 kende een matig succes, maar al spoedig werd het stuk erg populair. Voor schrijvers en filosofen blijft het een uitdaging om door te dringen in de demonische geest van Don Giovanni, wiens muziek betrekkelijk weinig zegt over zijn motivering. Spreekt de Don met de Commendatore, dan is zijn muziek heroïsch; richt hij zich tot Leporello, dan gebeurt dat in pure buffostijl. Hij verleidt Anna met vleierij, Zerlina met minachting, Elvira’s meid door zich te vermommen en Elvira zelf met een valse vurigheid. Als een kameleon neemt hij de stijl over van diegene tot wie hij zich richt.
Voor regisseur Achim Freyer is Don Giovanni geen mens van vlees en bloed die men op de hoek van de straat tegen komt, maar een archetype, een concept. Geen psychologisering dus, laat staan realisme, in deze productie die qua stijl aansluit bij de commedia dell’arte. De Duitse regisseur maakte de productie oorspronkelijk voor het Teatro La Fenice in Ventië. Daar werd zij nooit opgevoerd omdat het theater in 1996 door een brand verwoest werd. Freyer vertrekt van een doorwerkte dramaturgie en gebruikt enkel wat doeken en maskers, een uitgebreid palet van licht en kleuren en een intensieve personenregie.
In de cast van Don Giovanni vinden we niet minder dan drie landgenoten terug: Lionel Lhote, laureaat van de Koningin Elisabethwedstrijd zingt Leporello. Kurt Gysen (Das Rheingold, L’Amour des Trois Oranges) zingt de Commendatore en Tijl Faveyts (A Dieu Mozart) Masetto. Op 15 april neemt Sabine Conzen ook de rol van Zerlina voor haar rekening. Andere bekenden zijn Tommi Hakala als Don Giovanni en Matthias Klink als Don Ottavio. Ook Olga Pasichnyk was al eerder in de Vlaamse Opera te gast. Claire Rutter zingt Donna Anna en Marcella Orsatti Talamanca is Donna Elvira. Het Symfonisch Orkest van de Vlaamse Opera staat onder leiding van Andreas Spering. Kurt Bikkembergs leidt het Koor van de Vlaamse Opera.
Praktisch:
Voorstellingen in de Vlaamse Opera Gent
13, 15, 17, 19, 21, 24, 26, 28 April en 4, 6, 8, 10, 12 Mei
Klara zendt Don Giovanni uit op 21 april om 20 uur
Kaarten zijn te koop via de bespreekbureaus van de Vlaamse Opera in Antwerpen en Gent, via de telefoon 070 22 02 02 of de website www.vlaamseopera.be.
De inleiding door dramaturge Anne-Mie Lobbestael begint 45 minuten voor aanvang van iedere voorstelling in Redoutezaal van de Vlaamse Opera Gent. Toegang is gratis op vertoon van een geldig plaatsbewijs voor de voorstelling van die dag.
Binnen de Antwerpse en Gentse stadszones is elke toegangskaart geldig als vervoersbewijs voor één persoon op de bussen en trams van De Lijn, en dit in de stad en op de datum die op de kaart vermeld staan. Te gebruiken voor een gratis heen en terugrit van en naar de voorstelling. Link: www.vlaamseopera.be
Guido Van Peeterssen
