23.6.07

Middeleeuwse Sint-Lievensprocessie herdacht

Eeuwenlang trokken de Gentenaars op 28 juni met de relieken van de Heilige Livinus op bedevaart naar het graf van hun patroonheilige te Sint-Lievens-Houtem. De oorsprong van deze belangrijkste Gentse volksbedevaart gaat terug tot in 1007. Precies duizend jaar geleden werden de relieken van de Heilige Livinus uit zijn graf gelicht en overgebracht naar de Gentse Sint-Baafsabdij. Maar de abt van de Sint-Baafsabdij moest plechtig beloven om eens per jaar, op 28 juni, de heilige terug te brengen naar zijn oorspronkelijke begraafplaats. Na een druk bijgewoonde middernachtmis in de abdijkerk van Sint-Baafs vertrok de fiertel van Sint-Lieven richting Sint-Lievens-Houtem. Volgens middeleeuwse kronieken ondernam een derde van de Gentenaars de nachtelijke tocht. Daar vierden ze een hele dag kermis. Pas tegen de volgende middag werd de terugtocht aangevat naar Gent, waar de aankomst van de dronken en uitgelaten Sint-Lievenszotten meermaals aanleiding gaf tot rebellie en volksopstand.

Voor de Gentenaars was deze processie het middel bij uitstek om hun grieven aan de vorst of het stadsbestuur kenbaar te maken. De tocht naar Sint-Lievens-Houtem was de machthebbers een doorn in het oog maar niemand durfde de Gentenaars hun jaarlijkse hoogfeest ontnemen. Tot Keizer Karel in 1540 de Gentenaars een reeks meedogenloos strafte. Een van deze strafmaatregelen opgenomen in deze zogenaamde Carolijnse Concessie was het verbod om nog naar Houtem te trekken. In Gent ging de herinnering aan deze bedevaart geleidelijk aan verloren. In Sint-Lievens-Houtem bleef de bedevaart doorleven in de twee jaarmarkten. De novemberjaarmarkt van 12 november, de sterfdag van de Heilige Livinus, groeide uit tot een van ’s lands grootste beestenmarkten en lokt ieder jaar duizenden bezoekers.

2007 leent zich bij uitstek om de verloren traditie van ‘naer Hauthem te trecken’ in ere te herstellen. Niet alleen is het duizend jaar geleden dat de bedevaart ontstond, ook viert men in Sint-Lievens-Houtem de vierde editie van de 50-jaarlijkse Livinusfeesten. Op zondag 1 juli eerst komend om half acht wordt de historische wandeling van Gent naar Sint-Lievens-Houtem feestelijk ingeluid met een historisch religieuze evocatie en gregoriaanse gezangen in de Gentse Sint-Baafsabdij. Om half negen worden de klokken van alle Gentse torens geluid, het startsein voor meer dan duizend wandelaars om in het spoor van de middeleeuwse traditie de tocht naar Sint-Lievens-Houtem aan te vatten. In de late namiddag zullen ze een plechtige intrede maken in Sint-Lievens-Houtem en nadien zullen ze volop kunnen genieten van de grootse festiviteiten (evocatie, optredens, klank- en lichtspektakel enz.) die op het uitgestrekte marktplein plaatsvinden. Meer over de festiviteiten op http://www.livinus.be/


Praktisch: Zondag 1 juli: Afspraak aan de Sint-Baafsabdij:

7.30 uur: het koor ‘Paratum Cor’ brengt gregoriaanse gezangen o.l.v. Thierry Pauwels.7.45 uur: acteur Pier De Kock voert een monoloog in naam van de Heilige Livinus.8.00 uur: plechtige overdracht van het reliekschrijn van de Heilige Livinus. Schepen Lieven Decaluwe ontvangt het schrijn uit handen van kanunnik Ludo Collin.
8.15 uur: onder klokkengelui en met 3 bellenmannen op kop vertrekt de fiertel van Sint-Lieven naar Sint-Lievens-Houtem. De historische stoet wordt samengesteld door de werkgroep Coyendans. Bij aankomst aan de Keizerpoort nemen leerlingen van het Sint-Lievenscollege het schrijn over van de Coyendansers. Zij dragen het schrijn tot in Sint-Lievens-Houtem.

Guido Van Peeterssen